TaalKunst | De aarde verlaten

Valentijn Hoogenkamp  - 31 augustus 2020

9 museumobjecten, 9 schrijvers

De Nieuwe Oost | Wintertuin slaat de handen ineen met Museum Het Valkhof en maakt een blikverrijkende route door de collecties archeologie, oude kunst en moderne kunst. Geïnspireerd door bijzondere topobjecten uit de museumcollectie presenteren negen schrijvers geheel nieuw werk. Neem de collecties met open/gesloten ogen waar, droom weg bij schilderijen of beelden uit andere tijden en vaar mee op de prachtige schrijfsels. (Vormgeving video door Nóra Békés.)

 

 

De aarde verlaten

Ik hou van het vallen waarmee je zegt, vang me, het ruggelings afscheid nemen in de hoop te worden nagelopen ik hou van vermijden, van onder het watervlak liggen en

ik hou van de aarde

Met grote gebaren van handen zegt zij prothese
Bent u niet tevreden over de grootte of vorm van uw vleugels? Een prothese kan dan een uitstekende oplossing voor u zijn.

Voor veel vrouwen is de grootte van hun vleugels in relatie met het lichaam een belangrijk onderdeel van hun zelfverzekerdheid. Bij het verouderingsproces, gewichtsverandering of hormonale schommeling kan het zijn dat de natuurlijke uitstraling van de vleugels verandert. Het kan ook zijn dat de vleugels altijd al klein of onderontwikkeld waren.

Ik hou van de aarde met grote gebaren, ik hou van haar zuchtende, hijgende bolvorm
ik wil dat zij tastbaar voor mij opdoemt, ik wil haar dragen en

wie ben ik anders dan de vogelmens, de eeuwige zwerver die van bloem naar bloem kapot valt
in scherven die je kunt lijmen maar het wordt nooit meer zo mooi als zonder breuklijnen
je kunt het altijd nog zien

Zodra na de amputatie de stomp voldoende is hersteld en stabiel is van volume,
worden de definitieve protheses aangemeten. De prothesekoker kan worden gemaakt met de gangbare gipsafdrukmethode, een moderne cad-cam van aanmeten en vervaardigen is ook mogelijk.

Ik wil dat de aarde tastbaar voor mij opdoemt
als ik spring en zij zegt: ‘Je bent nog steeds mooi, als een amazone die één vleugel afsnijdt om beter te kunnen schieten, maar uit evenwicht’

naar de aarde vallen om tegen haar te vechten, maar zodra je landt alleen maar in haar zwaard willen sterven

Van het gipsmodel wordt een koker gemaakt waar de stomp goed in past. Het gebruikte materiaal is giethars, thermoplast of koolstofvezel. Hoe je je eraan kluistert, door het te amputeren

het vasthoudt door het de rug toe te keren.

 

Mock up

Panamarenko (Antwerpen 1940, woont en werkt in de Vlaamse Ardennen)
Mock up, 1985
kunststof, motor, aluminium, vilt met paspop
object: h. 106 x 78 x 78 cm; tafel: h. 93,5 x 91 x 61 cm

De ‘Mock up’ (= proefmodel) bestaat uit een op een tafel geplaatste paspop met een soort rugzak. In deze rugzak bevindt zich “een kleine krachtige motor, die een schoepenrad in beweging brengt. Lucht wordt aangezogen en via straalpijpen weer uitgestoten. Er kan worden gevlogen door de uitstoot te reguleren…”, aldus de kunstenaar. In eerste instantie lijkt het alsof hier een prototype van een nog onbekende machine wordt gepresenteerd. Onwillekeurig vraag je je af waar dit alles voor dient en of de machine in werking kan worden gesteld.

In de loop der jaren heeft Panamarenko diverse constructies en machines gebouwd om te kunnen vliegen. Zijn droombeeld is zich vrijelijk te kunnen verplaatsen te land, te water, in de lucht en in de ruimte. Vanaf midden jaren tachtig ontwikkelde hij verschillende rugzakken die allemaal op hetzelfde principe zijn gebaseerd. Het lijken pogingen om een lichtgewicht krachtbron te bouwen, waarmee hij – vrij als een vogel – uiterst wendbaar zou kunnen vliegen. Met zijn Mock up sluit hij aan bij een lange rij waaghalzen, die in loop van de twintigste eeuw met gevaar voor eigen leven hebben getracht als ‘Vogelmens’ eeuwige roem te vergaren.

Panamarenko wordt wel omschreven als ingenieur, natuurkundige, uitvinder en visionair. Zelf noemt hij zich liefst kunstenaar-technoloog. Hij houdt zich intensief bezig met artistieke en technische experimenten. Zijn constructies, die nog het meest op vliegmachines lijken, maken het mogelijk om aan het magnetische veld van de aarde te ontkomen. Het zijn de hulpmiddelen van de ontdekkingsreiziger die rusteloos op zoek is naar nieuwe dimensies. “Het hoogste doel dat de mens zichzelf kan stellen is een weg te bedenken om de aarde te verlaten”, aldus de kunstenaar.

 

Klik door naar Museum Het Valkhof en kom het werk ook een keer in het echt bekijken of klik door naar de andere TaalKunstwerken.

 

Valentijn Hoogenkamp schreef tien toneelstukken en droeg poëzie voor op Lowlands, de Parade en Oerol. Zijn werk werd bekroond met de El Hizjra Literatuurprijs, genomineerd voor de ITs RO Theater Award en geselecteerd voor Women Playwrights International Stockholm en Interplay Europe Madrid. Hij debuteerde in 2021 met de roman Het aanbidden van Louis Claus, die zeer lovend werd ontvangen in de pers en in de Volkskrant en NRC Handelsblad vier sterren kreeg.