Wanderlust #2

Kim van Kaam  - 18 september 2018

Op bezoek bij schrijversresidenties in Europa, de VS en Canada

Kim van Kaam, hoofd literaire talentontwikkeling bij De Nieuwe Oost | Wintertuin, bezoekt verschillende organisaties in Europa, de VS en Canada om onderzoek te doen naar schrijversresidenties. Haar reis wordt ondersteund door een Wanderlustbeurs van het Nederlands Letterenfonds. Het doel is ervaring opdoen en kennismaken met verschillende vormen van residenties om uiteindelijk een eigen schrijversresidentie te kunnen verbinden aan De Nieuwe Oost | Wintertuin. Voor Notulen van het Onzichtbare schrijft ze iedere twee weken over wat ze meemaakt en ziet. Wanderlust #1 lees je hier.

 

Het New Orleans ritme

Deze week vertrek ik alweer uit New Orleans en dat maakt me verdrietig. Een maand is precies genoeg om de stad te leren kennen en alle bijzondere plekken te zien, naast de toeristische trekpleisters de wijken in te trekken – maar net als je denkt, ik begin het te begrijpen, moet je weer gaan. Ik vroeg Bob Snead, Antenna’s directeur, naar wat hij het belangrijkste vindt aan een residentie. To contrast the clichés of New Orleans, to let people see the nuances – preach the gospel of the city. Ineens begreep ik beter waarom voor hem de locatie van Paper Machine zo belangrijk is, aan de rand van de stad, in de Lower Ninth Ward. Wat wil hij daar halen, dacht ik eerder. Hoe vermijdt hij het aan de verkeerde kant van de dunne lijn tussen deel zijn van de gemeenschap en gentrificatie of placemaking terecht te komen? Maar juist hier verblijven geeft je een ander beeld van de stad dan de vaste aannames: daiquiries drinken uit felgele bekers, feesten in het French Quarter, met bier in de hand over straat, de stoomboten op de Mississippi, de voodoo en de kralen voor Mardi Gras.

Vorige week bezocht ik het House of Dance and Feathers, een museum in de achtertuin van Ronald Lewis. Om het te bezoeken moet je eerst bellen en een afspraak maken. Ronald is een oude man, een van de eerste die na Katrina terugkeerde in de wijk. I was the gate keeper, zegt hij. Door de storm raakte hij zijn hele collectie verentooien en Mardi Gras Indian-pakken kwijt. Na de storm bouwde hij de collectie opnieuw op, met giften en donaties. Maar het museum blijft niet meer dan een schampere schuur die vol ligt met spullen, van vloer tot plafond. Wat gebeurt er met deze plek als Ronald er niet meer is?

Het enige wat Ronald meenam toen hij evacueerde voor het water kwam, was een zelfgenaaide afbeelding van een gezicht met verentooi, en profil – zijn zoon droeg het tijdens zijn eerste Mardi Gras-parade. Het stuk stof is bezet met duizenden kraaltjes in verschillende kleuren. Ik vraag hem hoe lang het duurde om het te maken. You don’t think about time, you think about completion.

 


Het House of Dance and Feathers in de Lower Ninth Ward.

 

Het ritme in New Orleans is totaal anders. De tijd gaat hier trager lijkt het. Iedereen geeft zich over aan de hitte, aan dat het komt hoe het komt, aan wanneer het wel of niet keihard regent. Je kan altijd rustig aan doen, want te laat komen is niet erg. Ieder event begint standaard minimaal dertig minuten later dan aangekondigd. Dat maakt het ook zo’n geschikte stad om langere tijd te verblijven: het duurt even voor dat ritme in je botten zit. De eerste week dat ik hier zat raakte ik er ongeduldig van, ik had iedereen gemaild die ik wilde spreken, maar nog niemand reageerde. De tijd kroop voorbij, ik voelde me onrustig. Nu zou ik nog wel even in die stilte willen blijven hangen – gewoon kijkend naar de dingen om me heen.

Ik dacht dat ik hier kwam enkel om research te doen, mensen te ontmoeten, organisaties te ontdekken, mee te kijken bij Antenna. Pas na die eerste week besefte ik dat ik hier resident ben, dat dat is hoe mensen hier me zien, me voorstellen. En dat ik daarmee ook iets breng. I want the residents here to spread their ideas through the city, zei Bob. Ik weet niet of dat gelukt is, maar ik heb op zijn minst gedeeld wie ik ben en wat ik doe en daarmee heb ik verbindingen gemaakt: met mensen en met organisaties. Ik werkte aan een tweetalige publicatie die hier geprint wordt en sprak over toekomstige samenwerkingen. Ik heb een hoop dingen niet gezien of gedaan, maar ik kom wel weer een keer terug.

 


Een proef van de publicatie die ik maakte.

Klik door naar Wanderlust #3.

Kim van Kaam werkt als redacteur en literair agent voor De Nieuwe Oost | Wintertuin en is artistiek coördinator van het internationale talentontwikkelproject CELA. Ze maakt onderdeel uit van het collectief Dare to Decolonize en schrijft daarnaast voor haar eigen blog eenweekzonder.nl.