Vandaag weer geen man uit het stof getrokken

Jorina van der Laan  - 14 juni 2021

Vijf schrijvers werden door Museum Het Valkhof en Wintertuin uitgenodigd te schrijven bij tentoonstelling De Pest. Het Valkhof gaf er prachtige poëziekaarten van uit, verkrijgbaar in combinatie met een museumbezoek.

Het geslachte varken (1670), Hendrick ten Oever (Zwolle, 1639 – 1716). Olieverf op doek
Zwolle, Historisch Centrum Overijssel. Foto Wim Melsen.

 

 

Vandaag weer geen man uit het stof getrokken | Jorina van der Laan

Vandaag weer geen man uit het stof getrokken. Geen kind geworpen. Geen offer gebracht. Niet naar buiten gegaan en dus: naar binnen gekeerd.

Ik heb elke gedachte als een draad door mijn handen laten glijden. De draad stram en mager zien worden. Mijn handen zien barsten.

Vermoeid bleef ik de handeling herhalen. Volgde de draad als een tong de melktand die los in de kaak hangt. Steeds terug naar hetzelfde punt.

Ik gaf mijn angst de vorm van een haas. Stelde me een jager voor die het trillende dier over een vlakte dreef, afschoot en opspande als een laken.

Ik verlang naar een helder lichaam.

 

De zin ‘Volgde de draad als een tong de melktand die los in de kaak hangt.’ is gebaseerd op een citaat van Ingmar Bergman: ‘If your tooth hurts, your tongue keeps going there. You are always conscious of a wound.’

 

Het geslachte varken (1670) | Hendrick ten Oever

Het pestkruis op de muur maakt duidelijk dat dit huishouden is getroffen door de pest. In de zeventiende eeuw was er geen adequate behandeling voor de pest en was de afloop meestal dodelijk. Het schilderij verwijst naar de vergankelijkheid van ons bestaan. Voor het geslachte varken heeft het laatste uur al geslagen. De opgeblazen varkensblaas glanst nu nog in het zonlicht, maar kan elk moment uit elkaar spatten en verdwijnen, net als een mensenleven.

Klik door naar de rest van de gedichten.

De Pest

Nu te zien t/m 22 augustus

Vier eeuwen lang was Europa in de greep van de pest. De Zwarte Dood, zoals de ziekte soms ook wordt genoemd, maakte tientallen miljoenen slachtoffers. Museum Het Valkhof laat in De Pest zien hoe een van de meest verwoestende infectieziekten die ooit de wereld teisterden zijn sporen heeft nagelaten in kunst en samenleving. Met meer dan 200 werken van kunstenaars als Gabriël Metsu, Albrecht Dürer, Erwin Olaf en Berlinde De Bruyckere en schrijvers als Dante Alighieri, Giovanni Boccaccio en Albert Camus verbindt het museum de geschiedenis van de pest met de actualiteit. Niet eerder werd in Nederland een tentoonstelling van deze omvang aan dit onderwerp gewijd.

Vast voorbereiden op je bezoek aan De Pest? Dat kan! Klik door naar de website van Museum Het Valkhof en/of luister nu alvast naar De Pest – De Podcast of lees mee met Pestparels.

Tip voor tijdens je bezoek: neem je eigen oordopjes of koptelefoon mee en luister naar de gratis audiotour via een QR-code.

 

 

Jorina van der Laan studeerde in 2015 af aan Creative Writing ArtEZ. Met haar afstudeerwerk Jongens zoals wij worden niet verliefd won ze in 2015 de Nieuwe Types Afstudeerprijs. Jorina droeg voor op diverse literaire podia en leverde een bijdrage aan theatergezelschap Nachtgasten. In november 2020 verscheen haar chapbook bij Wintertuin Uitgeverij. Jorina zit in een talentontwikkeltraject van De Nieuwe Oost | Wintertuin. (Foto door Gaby Jongenelen.)