een voorwerp dat nog leeft

Met animaties van Yvette Heeren en Erik Kohler van AKV|St.Joost

Vrijdagavond 23 november was de Avond van de Grote Beloftes. Deze keer betraden literaire makers uit zowel binnen- als buitenland het podium: Nikki Dekker en Corinne Heyrman onthulden hun gloednieuwe chapbooks en zes opkomende schrijvers en vertalers uit Europa presenteerden in het kader van Connecting Emerging Literary Artists (CELA) zichzelf en hun werk in verschillende unieke performances. Vier studenten AKV van St. Joost maakten speciaal voor de gelegenheid animaties bij Corinne Heyrmans Mogelijke eigenschappen en Nikki Dekkers een voorwerp dat nog leeft. Ook de filmjes bij Corinne Heyrmans chapbook zien? Klik door.

een voorwerp dat nog leeft

Animatie door AKV St. Joost student Yvette Heeren (Cluster 5)

Ik begrijp mensen niet die van de herfst houden. Het is zo’n dieptriest seizoen. Alles gaat dood, het rot langzaam weg. Het kan alleen maar slechter worden. En dat wordt het ook, elke volgende dag.

‘De populaties wilde dieren zijn tussen 1970 en 2012 met gemiddeld 58 procent afgenomen. Bij onveranderd beleid is in 2020 tweederde van de populaties zoog- dieren, vogels, vissen, reptielen en amfibieën verdwenen.’ Deze berichten worden in de krant vergezeld van een portret van een lynx, panda of bultrug. Het gaat echter ook over dieren waar je nog nooit van hebt gehoord; de Mary River-schildpad, met z’n hanenkam van groen wier, die door z’n cloaca ademt. Als hij niet op het punt van uitsterven stond, had ik nooit geweten dat hij bestond.
Ik zoek op Wikipedia. ‘Gedurende de geschiedenis van het leven zijn soorten meestal binnen tien miljoen jaar nadat ze het voor het eerst verschenen weer uitgestorven.’ Ik klik op de verdwenen soorten, bekijk schetsen van fantasiebeesten die schijnbaar echt hebben bestaan. En nu niet meer. Het voelt alsof een goddelijk wezen zijn stoelgrote handen om mijn romp legt en me langzaam dichtknijpt.

Bij deze oefening moet je stil zitten op een kussen en alleen maar op je ademhaling letten. Iedere keer als je afdwaalt, heel even kort aanstippen waardoor: ah, dat is een gedachte. Ah, dat is een gevoel.

Volgens Timothy Morton lijden we allemaal aan een vorm van PTSS, die veroorzaakt is door het nieuws over klimaatverandering. We zijn doodsbang voor de toekomst, en die angst verlamt ons. Zoals getraumatiseerde soldaten, of mensen die misbruikt zijn, zich machteloos voelen, en steeds hun trauma herbeleven, zo denken wij onwillekeurig aan de eilanden die in zee verdwijnen, de neushoorns die verdwijnen, de bijen die verdwijnen. Steeds opnieuw hoor je hem voorbijkomen, de mantra van de schuld: ‘plastic soep, vluchtelingenstromen, massale uitsterving’. Het is een cliché, en clichés zijn niet meer in staat om te schokken, laat staan je onder je kont te schoppen. Ja ja, de plastic soep, de opwarming, de vluchtelingen, het uitsterven – het is ons bekend (en wat bekend is, is niet eng). Het is een feit (en wat een feit is, is voldongen). Het enge, het veranderlijke, daarvoor kom je in actie. Niet voor statistieken.

Ik heb een half jaar op de bank gelegen. Ik bestond niet meer.
Mijn hele identiteit, mijn zekerheid, lag erin besloten dat ik een harde werker was. Iemand die dit en dat bereikte. Nu ik niet meer bezig was met werk, wist ik niet wat er nog van mij over was. Ik was oprecht verbijsterd dat mijn vrienden me nog wilden zien, dat mijn partner bij me bleef. Ik was ervan overtuigd dat ik helemaal niets meer te bieden had. Ik deed niets, dus ik was niets.

Steeds opnieuw doe ik de oefening, en na een week kom ik erachter dat mijn gedachten volstrekt oninteressant zijn. Verder dan ‘Ik moet nog wc-papier kopen’ en ‘Wat zal ik die vriendin sms’en’ gaat het niet. Geen achtergebleven complexen uit mijn kindertijd. Geen duistere gedachten. Alleen maar dingen die ik nog ga doen. Teleurstellend is het eigenlijk.

Uit: ‘Alles gaat dood’, in een voorwerp dat nog leeft van Nikki Dekker.

Animatie door AKV St. Joost student Erik Kohler (Cluster 5)

Yvette Heeren besteedt veel aandacht aan detail in alles wat ze maakt en wil het publiek verrassen met zowel de visuele, als de inhoudelijke kwaliteit van haar werk. Yvette maakt onderdeel uit van Cluster 5, een studio bestaande uit 5 jonge en zeer uiteenlopende illustratoren en animatoren.

Erik Kohler houdt ervan bizarre werelden en wezens te bedenken. Hij maakt veelal kleurrijk werk met een filosofische ondertoon, en werkt graag zowel digitaal als traditioneel. Erik maakt onderdeel uit van Cluster 5.